Α) Η ΙΔΙΟΓΡΑΦΗ/ ΜΥΣΤΙΚΗ ΔΙΑΘΗΚΗ
Το πιο συνηθισμένο είδος διαθηκών είναι αυτό της ιδιόγραφης διαθήκης, η οποία όπως το λέει και ο τίτλος της συντάσσεται χειρόγραφα από τον ίδιο το διαθέτη. Στην περίπτωση αυτή, ο διαθέτης συντάσσει τη διαθήκη του σε έγγραφο και στη συνέχεια είτε την «φυλάει» στον προσωπικό του χώρο, είτε την παραδίδει σε σφραγισμένο φάκελο στον συμβολαιογράφο (μυστική). Για τη σύνταξη της χειρόγραφης διαθήκης απαιτείται μόνο ένα χαρτί και ένα στυλό. Χρειάζεται όμως προσοχή, διότι για να θεωρηθεί έγκυρη είναι υποχρεωτικό φέρει ορισμένα χαρακτηριστικά.
- Ειδικότερα, θα πρέπει να αναγράφεται σε αυτή το πλήρες ονοματεπώνυμο του διαθέτη, η ημερομηνία σύνταξής της, τα κληρονομιαία αντικείμενα (κινητά ή ακίνητα) και ποιος θα τα αποκτήσει μετά θάνατον και τέλος, η υπογραφή του διαθέτη (πλήρης υπογραφή και όχι μια απλή μονογραφή).
- Μπορεί δε να αλλαχθεί από το διαθέτη, οποτεδήποτε εάν αυτός το θελήσει, συντάσσοντας νέα διαθήκη.
Η ευκολία στη σύνταξη της ιδιόγραφης διαθήκης είναι προφανής, πολλές φορές όμως παρατηρείται το φαινόμενο να έρχονται στο φως διαθήκες άκυρες, είτε επειδή δεν περιέχουν κάποιο από τα απαραίτητα χαρακτηριστικά, είτε επειδή περιέχουν μουντζούρες, σβησίματα ή ακόμα και ασάφειες ως προς τη διάθεση της περιουσίας ή ως προς τους όρους που τυχόν θέτει ο διαθέτης.
Επίσης, μπορεί να προσβληθεί για πλαστή.
Β) Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ
Το δεύτερο είδος διαθηκών είναι αυτό της δημόσιας διαθήκης, η οποία συντάσσεται ενώπιον ενός συμβολαιογράφου με την παρουσία τριών μαρτύρων ή δύο συμβολαιογράφων με την παρουσία ενός μάρτυρα. Στην περίπτωση της δημόσιας διαθήκης, ο διαθέτης δεν χρειάζεται να συντάξει ο ίδιος τη διαθήκη, αλλά να δηλώσει προφορικά ενώπιον του συμβολαιογράφου και των μαρτύρων ποια είναι η βούλησή του, δηλαδή με απλά λόγια, τι θέλει να γράφει η διαθήκη του. Ο συμβολαιογράφος συντάσσει το σχετικό συμβόλαιο, στο οποίο θα πρέπει να αναγράφονται η χρονολογία και ο τόπος σύνταξης της διαθήκης, τα πλήρη στοιχεία του διαθέτη, τα πλήρη στοιχεία του συμπράττοντος συμβολαιογράφου και των μαρτύρων και η δήλωση του διαθέτη. Ο συμβολαιογράφος στη συνέχεια διαβάζει την πράξη του, παρουσία του διαθέτη και των μαρτύρων (και του δεύτερου Συμβολαιογράφου) και αφού βεβαιωθεί στο σώμα αυτής ότι αναγνώστηκε, υπογράφεται από όσους ήταν παρόντες. Η δημόσια διαθήκη φυλάσσεται από το συμβολαιογράφο, ο οποίος τη δημοσιεύει μετά το θάνατο του διαθέτη. Αυτού του είδους η διαθήκη δεν μπορεί να προσβληθεί ως πλαστή καθότι συντάχθηκε από Συμβολαιογράφο.
Βάσει Νόμου όλα τα είδη διαθηκών είναι ισότιμα και ισάξια. Στην πράξη όμως, όταν κάποιος θέλει να είναι όσο το δυνατό περισσότερο διασφαλισμένος, προτιμά να δηλώσει την βούλησή του ενώπιον Συμβολαιογράφου, δίνοντας έτσι και μια μεγαλύτερη επισημότητα στην βούλησή του αυτή.
Σίσσυ Ζάχου, Συμβολαιογράφος
